Laatste update 04-01-2020
Ik gebruik zelf al jaren handheld Garmin toestellen om routes mee te lopen in onbekend gebied. Ik ben juist met zo’n handheld gaan lopen omdat er nog geen horloges met GPS waren. Nu is dat ondertussen wel anders en de mogelijkheden van het navigeren met GPS horloges is heel goed te doen. Maar ik blijf erbij dat een fatsoenlijke handheld een must is als je onbekende gebieden in gaat. Een horloge blijft beperkt als het aankomt op navigeren. Het schermpje is erg klein en werkt niet handig als je van de route moet afwijken. In en uitzoomen gaat niet heel vlot en alles is beperkt.
Zelf heb ik de Garmin 550T gehad en heb nu de Garmin 64s en de 65s. Ik ben overgestapt omdat ik liever geen touchscreen meer wilde en ook wel aan toestel met snellere processor toe was.
De 65s is de verbeterde versie van de 64s. In grote lijnen is hij hetzelfde, zeker qua uiterlijk. De gps module is wel een hele vooruitgang. Je beschikt met de 65s over Multiband. in rivierbeddingen, tussen rotsen en gebouwen of onder hoogspanningsmasten kan het zijn dat je verstoorde signalen ontvangt. Multiband ondersteund meerdere frequenties van hetzelfde gps netwerk en zorgt ervoor dat de slechte signalen worden genegeerd en je een heel nauwkeurige positie hebt. Met de 65s heb je doorgaans een nauwkeurigheid van 1,8 mtr. Met de 64s wisselt het nogal eens en het meest nauwkeurige dat ik ermee gehaald heb is 3 mtr.
Achteraf moet ik zeggen dat een toestel met knoppen een heel stuk handiger werkt. Intuïtief druk je gemakkelijk op de juiste knoppen en ook met handschoenen is het veel gemakkelijker bedienen. Met een touchscreen moet je steeds kijken waar je moet drukken en zeker als je handschoenen aan hebt gaat dit echt handiger met knoppen. Even snel in- en uitzoomen op een touchscreen gaat niet handig.
De mogelijkheden van een Garmin moet je wel even onder de knie krijgen. Veel beginners denken dat ze zoiets als een TomTom voor de auto kopen en je enkel aan hoeft te geven waar je naartoe wilt. Dit is zeker niet zo. Met een beetje fatsoenlijke Garmin heb je een complete boordcomputer. De belangrijkste functies die je zult gebruiken zijn toch wel het inladen van GPX bestanden, vooraf en tijdens het lopen ingeven van Waypoints, Tripcomputer en Hoogteprofielen gebruiken.
Een Waypoint is niet meer dan een coördinaat die een locatie bepaalt.
Een GPX bestand is niet meer dan een aaneengesloten reeks waypoints die een route of spoor voorstellen.
Hoogteprofielen geven de helling van een route aan. Als je een GPX bestand hebt ingeladen in je Garmin kun je ook heel gemakkelijk zien hoe ver het nog omhoog of omlaag gaat. Groen is wat je al gedaan hebt en blauw is wat komen gaat. Daar tussenin zit jij dus. Daarmee kun je dus goed inschatten hoe zwaar het aankomende stuk gaat zijn. Ik gebruik dit zelf veel maar zie verder bijna niemand dit gebruiken. Gemiste kans. Wel moet ik er even bij zeggen dat de gratis kaarten die hier en daar van het internet kunt plukken vaak niet overweg kunnen met hoogteprofielen.
Coördinaten worden op verschillende manieren weergegeven. In graden of in decimalen, of een combinatie daarvan. Het is dus belangrijk te weten welke notatie je ingesteld in hebt je Garmin. Een getalletje verkeerd invoeren en je zit er zo een heel stuk naast.
Een eenvoudige tool die je coördinaten naar alle mogelijke notaties omzet is deze: http://www.gpscoordinaten.nl/converteer-utm-coordinaten.php. Misschien ook handig om die tool in je telefoon op te slaan voor het geval je ooit moet communiceren met hulpdiensten en je in ieder geval met de juiste coördinaten communiceert. Hieronder een schermafdruk van de tool. Er zijn wel meer tools die hetzelfde doen.
Ikzelf gebruik altijd de combinatie coördinaten die bij het input veld zijn ingevoerd… decimalen dus.
De Tripcomputer is een handig dashboard waarin je alle nodige info kunt zien en ook zelf de venstertjes in kunt stellen. Die je hierin ziet zijn voor mij persoonlijk de handigste. In ieder geval belangrijk om de locatie coördinaten erin te hebben staan. Als je in nood bent kun je snel je locatie doorgeven en hoef je niet moeilijk te zoeken in je apparaat. Als je zwaar onderkoeld of niet meer gefocust bent gaat dit namelijk niet meer zo makkelijk. Let hierbij wel op dat je het coördinaten systeem gebruikt van het land of organisatie waar je mee te maken hebt. Stel dit van tevoren in, net als het noodnummer van een raceorganisatie of familie.
Tijdens het gebruik van je GPS is het zo dat je vaak zult in- en uitzoomen. Als je op wat langere stukken aan het lopen bent die overzichtelijk zijn dan kun je wat meer uitzoomen. Ik zoom dan maximaal uit tot 300 meter. Als je in een gedeelte bent waar niet echt duidelijk is waar je naartoe moet kun je wat meer inzoomen. Hieronder twee schermpjes, de ene is op 50 meter en de andere is op 120 meter. Dit staat ook in het display bovenin.
Veel tegenstanders van GPS apparaten die juist kaart en kompas prefereren geven aan dat je met een GPS apparaat geen goed gevoel met de omgeving krijgt. Daar ben ik het dus zeker niet mee eens! Allereerst is het zo dat je voordat je een race gaat lopen je de route soort van gememoriseerd moet hebben zodat je weet waar je je op de route/kaart begeeft als je onderweg bent. Van te voren bestuderen wat je gaat doen is dus erg belangrijk, niet alleen weten wat er direct op de route te vinden is maar ook net daarbuiten. Misschien handig te weten dat er een straat verderop een supermarkt is waar je kunt bijtanken of dat er ergens een punt is waar je kunt schuilen bij slecht weer.
Als je goede topo kaarten hebt is het goed om regelmatig met in- en uitzoomen de kaart te bekijken en niet suf het lijntje te volgen. Je let daarbij op hoogtelijnen zodat je weet wat er aan hoogteverschillen aan zit te komen en weet in welke richting de route een stuk verderop gaat. Ook moet je om kunnen gaan met herkenningspunten op je gps-topo. Ik heb het dan over gebouwen, hoogspanningsmasten, wegen, paden, bergtoppen, rivieren, bosbouw, akkerbouw, etc. Deze staan op fatsoenlijke topo kaarten goed aangegeven. De huidige OSM kaarten zijn erg goed maar ik gebruik tegenwoordig de ‘Reit- und Wanderkarte‘.
Kaart & Kompas
Het is altijd goed om te weten hoe je met kaart en kompas om moet gaan en deze altijd bij je hebt als je lange tochten gaat maken in onbekende gebieden. Nooit op één paard wedden. Ik heb dit altijd ergens onderin mijn racevest zitten en zal er pas uit komen als ik echt niet meer weet waar ik zit en mijn GPS kwijt of kapot is. Een kaart is ook gewoon handig om je te oriënteren.
Batterijen
Als je geen zin hebt om regelmatig batterijen te verwisselen of niet zo veel mee wilt sjouwen dan moet je Energizer Ultimate Lithium L91 AA batterijen hebben. Deze gaan zeker 20 uur mee als je je apparaat intensief gebruikt. De Duracell Optimum zijn alkaline batterijen die ook erg lang mee gaan en een goed alternatief zijn voor Lithium. Uiteraard zijn er ook nog andere Lithium alternatieven maar deze zijn de beste.
AA batterijen kun je in nood onderweg overal kopen of lenen van andere lopers. Bij elk benzinestation, winkel, etc kun je AA’s krijgen. Tip: In veel TV afstandsbedieningen zitten AA’s.
Noorden boven
Je TomTom in de auto heb je waarschijnlijk zo ingesteld dat de rijrichting altijd naar boven is. Dit is dus wat je zeker niet moet doen met je Garmin. Tijdens het navigeren in het terrein is het namelijk handiger om het Noorder boven te hebben. Daardoor kun je je beter oriënteren en weet je of je naar het Noorden of juist naar het Zuiden loopt. Als je een route richting het Zuiden aan het lopen bent moet je dus op je apparaat naar beneden lopen, als je dus een andere kant op loopt ga je verkeerd. Als de looprichting boven staat ingesteld draait je kaart ook continu op het scherm. Het kan wel eens zijn dan de ontvangst net even iets minder is en dan kan hij zomaar het scherm draaien en weet je niet meer waar je naartoe moet.
Touwtje zodat je hem niet verliest
Zorg dat je een touwtje of iets anders aan je Garmin gemaakt hebt. Tijdens het lopen heb je hem ergens in een vak op je racevest zitten of je hebt hem in je hand. Je wilt hem niet verliezen of op de rotsen laten ketsen.
Routering of niet
Als je met Basecamp routes maakt en je Basecamp staat op een bepaalde routering ingesteld dan wil dit nog niet zeggen dat die routering mee over gaat naar je handheld als je een route overzet. Hij zal dan de routering gebruiken die ingesteld staat op je handheld. Het kan dan dus zomaar zijn dan hij je een heel andere route wil laten lopen. Het einddoel zal dan wel hetzelfde zijn.
Persoonlijk gebruik ik Basecamp helemaal niet. Ik heb het wel op de computer maar het werkt niet vlot genoeg en uiteindelijk kun je alles als je maar overweg kunt met een site als afstandmeten.nl of ridewithgps.com.
Op zo’n site kun je ook heel goed al je routes archiveren om later weer te downloaden als GPX. Ook handig als je ergens op vakantie bent en je een route moet hebben die je ooit gemaakt hebt. Overal staan wel computers en je apparaat en een mini-USB kabeltje heb je altijd wel bij je.
Persoonlijk vindt ik het het handigst om gewoon een GPX bestand in te laden en de lijn op het scherm te volgen.
Geheugenkaartje
Belangrijk is om een goed merk en een snelle klasse 10 microsd van 16gb in je Garmin te stoppen. Dit om kaarten die je vanaf je kaartje gebruikt sneller op het scherm te laten opbouwen en voor een goed gevoel onderweg. Toch lullig als je kaart materiaal ineens verdwenen is. Meer dan 16gb heeft trouwens geen zin omdat Garmin maar een maximaal aantal kaartsegmenten ondersteunt. Alles wat je er meer op zet aan kaartmateriaal zie je niet terug in het menu.
Op dit kaartje kun je alles kwijt aan kaartmateriaal en gpx sporen zolang je maar dezelfde mappen structuur aanmaakt. De .img bestanden dus in de /Garmin map en .gpx bestanden in de /Garmin/GPX/ map.
Maar ook heel belangrijk is dat je dat kleine kaartje ook even vast plakt met een plakbandje. Erachter komen dat je tijdens het verwisselen van je batterijen in het donker in een bos ergens tussen de bladeren in een plas water je kaartje moet zoeken is niet handig 🙂
Vertrouw niet op dat schuifje dat het kaartje zogenaamd op zijn plek moet houden. Als je toestel een keer op de grond valt of je een keer ergens tegenaan stoot kan hij al los schieten.
Welkomstbericht
Het is mogelijk om een welkomstbericht te tonen op je display op het moment dat je hem aan zet. Zo heb je in ieder geval nog een mogelijkheid bij het verliezen dat een eerlijke vinder je je apparaat terug bezorgd.
Dit doe je door het “startup.txt” aan te passen. Dit bestandje kun je vinden in de hoofdmap /Garmin op je apparaat.
Bestandslocaties
Veel gebruikers hebben vaak problemen met het plaatsen van bestanden op hun apparaat. In principe hoef je je maar druk te maken om twee type bestanden die op twee locaties kunnen staan.
Ten eerste je kaartmateriaal die de extensie .img hebben. Deze bestanden zet je altijd in de /Garmin/ map.
Ten tweede je routes, sporen en waypoints die de extensie .gpx hebben. Deze bestanden zet je altijd in de /Garmin/GPX/ map. Anders zul je ze niet vinden in je apparaat. Als je ze daar ingezet hebt kun je ze na ontkoppelt te hebben selecteren in je sporen beheer of waypoint manager op je apparaat.
GPX bestanden combineren
Het komt wel eens voor dat je meerdere GPX bestanden aan elkaar wilt knopen. Dit kan een redelijk omslachtig werkje zijn als je ze eerst allemaal in een site als afstandmeten.nl moet laden om ze vervolgens weer te combineren. Met deze site kun je per 5 GPX bestanden er eentje van maken. Mocht je heel veel moeten doen dan kun je de gecombineerde bestanden natuurlijk weer combineren. Heb laatst 32 bestanden aan elkaar moeten knopen en was in 5 minuten klaar.
http://joewein.net/bike/gpxmerge/
Routes
Als je nog wat routes zoekt… dan klik hier maar…
Harde reset van je apparaat
Als er om wat voor reden geen beweging meer in je apparaat zit dan kun je een harde reset doen. Daarbij ben je wel alle gegevens kwijt die erop staan en wordt alles teruggezet naar fabrieksinstellingen. Het kan wel eens voorkomen dat je bijvoorbeeld een corrupt GPX bestand in je apparaat zet of iets anders wat niet goed gaat… dit kan alles blokkeren en je apparaat start bijvoorbeeld helemaal niet meer door en blijft hangen in de opstart modus. Voor een harde reset moet je apparaat uit staan. Je houdt de knoppen “ENTER” en “PAGE” ingedrukt als je je apparaat aan zet. Je krijgt dan de keuze om je apparaat te resetten. Je bevestigd en laat hem weer opstarten. Dat is alles en je kunt hem nu weer opnieuw instellen zoals je hem wilt hebben. Tip: zorg dat je voordat je op pad gaat je apparaat aangezet hebt, je kaartmateriaal gechecked hebt, je routes erin hebt staan en je hem dus kunt opstarten. Ik heb het serieus meegemaakt met een race dat bij de start iemand helemaal geen kaartmateriaal erin had staan en iemand anders zijn apparaat niet meer op wilde starten. (ik noem geen namen 🙂 )
Hier een filmpje dat ik tegenkwam op internet. Het is wel met het 62 model maar werkt hetzelfde:
Als je dit gelezen hebt wil je waarschijnlijk aan de slag met GPX bestanden, kijk dan hier op de GPX pagina…
